I pored Uredbe o merama za suzbijanje i uništavanje korovske biljke ambrozija, u kojoj je naglašeno da su za javne povrršine zadužena javna komunalna preduzeća, vlast se ipak odlučila da za posao suzbijanju ambrozije na javnim površinama preko javnih nabavki najčešće angažuje – privatne firme.
To ne bi bio problem da se u opštinama koje nemaju javna preduzeća za održavanje zelenih površina zaključuju ugovori sa privatnim firmama, međutim istraživanje Vojvođanskog istraživačko-analitičkog centra (VOICE) pokazuje da se javne nabavke raspisuju u opštinama koja imaju javna i komunalna preduzeća čija je delatnost i uništavanje korovske biljke ambrozija.
Javna i komunalna preduzeća tako ne rade posao za koji su inače plaćeni iz budžeta, već novac građana odlazi privatnicima čije firme višestruko uvećavaju prihode.
Istraživanje VOICE-a pokazuje da je u poslednje dve godine Pokrajinski sekretarijat za urbanizam i zaštitu životne sredine dodelio ugovore vredne oko 100 miliona dinara privatnoj firmi Sani Eco Vita.
Napredak u poslovanju, a samim tim i finansijsku dobit, ova firma beleži u periodu od 2016. do 2018. godine. Razlog tome upravo su dobijeni tenderi koje raspisuju lokalne samouprave i Pokrajinska vlada , pokazuje istraživanje VOICE-a.
Vlast ne poštuje Uredbu
U skladu sa Uredbom o merama za suzbijanje i uništavanje korovske biljke ambrozija, na privatnim parcelama za uklanjanje ove korovske biljke su odgovorni vlasnici, dok su za javne površine zaduženi subjekti koji održavaju javne površine.
Pored Uredbe, postoje gradske i opštinske odluke po kojima su takođe za suzbijanje ambrozije zadužena javna komunalna preduzeća a novac za te namene je predviđen u budžetu jer je reč o delatnosti od opšteg interesa.
Međutim, vlast se ipak odlučila da za posao suzbijanju ambrozije na javnim površinama najčešće angažuje privatne firme, čime novac poreskih obveznika – odnosno građana – odlazi u privatne džepove. Najveće vrednosti koncentracije polena ambrozije dostiže od avgusta do kraja septembra. Upravo tada, Pokrajina i lokalne samouprave kreću sa akcijama suzbijanja ove korovske biljke čiji polen je jedan od najjačih alergena. Umesto da posao obavljaju javna preduzeća, raspisuju se javne nabavke.
Prilikom istraživanja VOICE-a o postupka javnih nabavki za “uslugu suzbijanje korovske biljke ambrozije” koje su raspisale lokalne samouprave i Pokrajinska vlada, izdvaja se privatna firma Sani Eco Vita doo koja je poslovnu saradnju sa lokalnim samoupravama u Vojvodini počela u martu 2016. godine.
Sani Eco Vita doo i Recom 92 d.o.o. se 24. marta 2016. godine pojavljuju u grupi ponuđača na tenderu koji je raspisao grad Subotica. Javna nabavka se odnosila na uslugu suzbijanja komaraca na teritoriji grada Subotica. Na otvorenom postupku Sani Eco Vita doo i Recom 92 se pojavljuju sa Oris d.o.o. iz Sombora koja je bila nosilac posla, kao i Jugoinspekt Beograd. Vrednost ugovora je bila 8.115.000 dinara (bez PDV-a).
Naredne 2017. godine, Sani Eco Vita doo sa Pokrajinskom vladom ugovorio je poslove vredne preko 60 miliona dinara.
U martu 2017. godine, Pokrajinski sekretarijat za urbanizam i zaštitu životne sredine dodelio je ugovor vredan 50. 036.400 dinara (bez PDV-a) firmi Sani Eco Vita doo. Reč je o javnoj nabavci. koja je oblikovana po partijama (dve partije). Sa firmom Sani Eco Vita doo je zaključen ugovor za Partiju 1, dok je za Partiju 2 ugovor vredan 49.959.392 dinara zaključen sa Emporio Team doo Beograd.
U otvorenom postupku za javnu nabavku dobara – preparati za suzbijanje komaraca na teritoriji AP Vojvodine, koji je sproveo isti pokrajinski sekretarijat, još jedan ugovor o javnoj nabavci, u visini od 33.210.000 dinara, dodeljen je 3.8. 2017. godine firmi Sani Eco Vita doo.
Iste godine je Sani Eco Vita doo bila zadužena za suzbijanje ambrozije na teritoriji Vojvodine. Takođe u otvorenom postupku za javnu nabavku usluga suzbijanja tog korova, Pokrajinski sekretarijat za urbanizam i zaštitu životne sredine dodelio je ugovor grupi ponuđača koji čine Ciklonizacija AD Novi Sad i Sani Eco Vita doo u vrednosti od 8.325.000 dinara.
Nastavak poslovne saradnje sa Vojvodinom
Posao sa Pokrajinskom vladom u 2017. godini firmi Sani Eco Vita doo je, po svemu sudeći, otvorio put ka poslovnoj saradnji i u 2018. Pored Pokrajinske vlade, Sani Eco Vita doo poslove sklapa i sa pojedinim lokalnim samoupravama u Vojvodini.
Pokrajinski sekretarijat za urbanizam i zaštitu životne sredine se i ove godine odlučio da za suzbijanje ambrozije u Vojvodini bude angažovana firma Sano Eco Vita doo. Vrednost nabavke iznosila je 7.492.500 dinara. Takođe u otvorenom postupku ugovor je dodeljen grupi Ciklonizacija AD Novi Sad i Sani Eco Vita doo.
U 2018. godini, firma ugovara poslove i sa lokalnim samoupravama sa severa Banata i iz Srema.
Tako je Grad Kikinda ugovor za javnu nabavku, vredan 833.333 dinara, dodelilo novosadskoj Ciklonizaciji i Sani Eco Vita u julu ove godine. Mesec dana nakon toga, ove dve firme se pojavljuju na tenderima koje raspisuju sremske opštine. Za razliku od Kikinde, vrednost javnih nabavki je znatno veća.
Za uslugu suzbijanja ambrozije opština Inđija u avgustu 2018. godine izdvojila je čak 3.596.400 dinara (sa PDV- om), a ugovor je dodeljen grupi ponuđača Sani Eco Vita i novosadskoj Ciklonizaciji, koja je i ovog puta nosilac posla.
U susednoj Rumi bolju ponudu odnosno cenu od Sani Eco Vita doo imalo je Javno preduzeće Komunalac i PSS Ruma doo. Procenjena vrednost nabavke je bila 1.666.667 dinara, a grupa ponuđača Eko san doo, Zavod za DDD Eko-san i Sani Eco Vita su Rumljanima ponudili 1.447.500 dinara dok je grupa ponuđača JP Komunalac i PSS Ruma doo za suzbijanje ambrozije ponudili cenu od 1.015.000 dinara. S obzirom da je kriterijum bio “najpovoljnija ponuda” ugovor je zaključen sa rumskim Komunalcem i PSS Ruma.
Drugim rečima, zahvaljujući nižoj ceni koju je ponudio Komunalac, novac građana te sremske opštine usmeren je na javno preduzeće kome je inače suzbijanje ambrozije u “opisu posla”.
Znatno uvećanje prihoda zahvaljujući javnim nabavkama
Ono po čemu se firma Sani Eco Vita doo izdvojila od ostalih kompanija koje učestvuju na tenderima je rast prihoda u poslednje četiri godine.
Preduzeće je za veoma kratak period ostvarilo veliki rast prihoda i to sve zahvaljujući tenderima koje dobija na javnim nabavkama. Prihod Sani Eco Vita doo je 2015. godine iznosio 4.736.000 dinara (2014. godine bio je 0 dinara) dok je 2017. godine iznosio čak 147.473.000 dinara.
Javne nabavke na kojima je učestvovala Sani Eco Vita su se odnosile od dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije do preparata za suzbijanje larvi komaraca i hemijskog suzbijanja vegetacije.
Sani Eco Vita doo je dobio ugovor za javnu nabavku u vrednosti od 30 969 000 dinara (sa PDV-om) koju je juna 2016. godine raspisao Zavod za biocide i medicinsku ekologiju Zavod za biocide i medicinsku ekologiju. Javna nabavka se odnosila na kupovinu preparata za suzbijanje odraslih formi komaraca.
Već u avgustu iste godine, firma se na tenderu Javnog preduzeća Elektroprivreda Srbije Beograd (ogranak Đerdap) pojavljuje u grupi ponuđača.Na otvorenom postupku za nabavku vršenja usluga DDD radova i hemijskog suzbijanja vegetacije “Sani Eco Vita”doo se pojavljuje sa firmama iz Zemuna – Eko Sistem SO d.o.o kao nosilac posla i DDD Promet d.o.o.
Reč je o javnoj nabavci velike vrednosti koja je oblikovana po partijama. S obzirom da procenjena vrednost javne nabavke oblikovane po partijama uključuje procenjenu vrednost svih partija, ukupna vrednost javne nabavke je iznosila 12. 640.000 dinara (bez PDV-a).
I u narednoj 2017. godini Sani Eco Vita doo nastavlja da učestvuje i dobija ugovore na tenderima koje raspisuju javna preduzeća i ustanove.
Tako je u avgustu 2017. godine, na javnoj nabavci koju je raspisalo javno preduzeće Beogradvode, Sani Eco Vita doo učestvovala sa Zavodom za DDD Visan doo Beograd. Reč je bilo o nabavci male vrednosti za usluge uništavanja korova čija je vrednost 2.490.227 dinara. Kriterijum za dobijanje ugovora bila je najpovoljnija cena.
Činjenicu da je u 2017. godini posao baš “krenuo” potkrepljuje i najava izgradnje hotela vrednog 100 miliona dinara koju su mediji objavili krajem septembra te godine.
Kako su preneli mediji, na bivšem vašarištu u Ubu, počela je gradnja novog hotela, vrednog više od 100 miliona dinara, površine 1.500 kvadratnih metara, sa 27 soba, restoranom sa 70 mesta, konferencijskom salom i poslovnim prostorom za izdavanje u prizemlju. Vlasnik firme je tada izjavio da će hotel biti orijentisan prvenstveno na sportski turizam rekavši da Sani Eco Vita doo u drugoj fazi 2019. godine, planira izgradnju spa-centra, najverovatnije sa zatvorenim bazenom. Početku radova prisustvovao je i prvi čovek opštine Ub Darko Glišić, predsednik Izvršnog odbora SNS-a. Glišić je široj javnosti poznat kao kum aktuelnog lidera SNS-a Aleksandra Vučića. Posle deset meseci od početka radova, 7. jula 2018. godine je svečano otvoren hotel.
Sve u svemu, na tenderima za javne nabavke u poslednje dve godine, firma Sani Eco Vita, samostalno ili u grupi ponuđača, dobila je ugovore vredne preko 157 miliona dinara.
Od te cifre Pokrajinska vlada, odnosno Pokrajinski sekretarijat za urbanizam i zaštitu životne sredine, dodelio je 99.063.900 dinara.
Tako je, zbog nepoštovanja Uredbe o merama za suzbijanje i uništavanje korovske biljke ambrozija , novac poreskih obveznika, hteli to oni ili ne, pomogao privatnoj firmi da znatno uveća svoje prihode.
S druge strane, prilikom raspisivanja javnih nabavki nisu oštećena javna komunalna preduzeća, već su, zahvaljujući nepoštovanju Uredbe, samo “pošteđena” jedne od svojih redovnih delatnosti, za koju su inače plaćena novcem građana.
Miodrag Blečić (VOICE)
