Prema saznanjima VOICE-a, više opštinskih službenika, u Bačkoj Palanci, sumnjiče se da su donosili urbanističke odluke kojima je lokalnom investitoru „Gradnja Petković 7777“ navodno omogućeno da stekne višemilionsku protivpravnu korist.
Pojedini građani smatraju da su direktno ugroženi tim odlukama, što je rezultiralo sa nekoliko krivičnih prijava i parničnih tužbi za nadoknadu štete.
Prema informacijama koje je dobio VOICE, Osnovno javno tužilaštvo u Bačkoj Palanci podnelo je Osnovnom sudu u Bačkoj Palanci optužni predlog za šest krivičnih dela zloupotrebe službenog položaja protiv bivše načelnice Odeljenja za urbanizam i građevinarstvo u opštini, Marije Kolarov.
Protiv Kolarove su odbačene četiri krivične prijave koje su podneli građani i Agencija za privatizaciju, dok po jednoj i dalje traju predistražne radnje.
„To je, koliko znamo, presedan u državi Srbiji, da se protiv jednog opštinskog službenika povede toliko prijava, i to dovoljno pokazuje kakve su malverzacije na delu u našoj opštini“, tvrdi za VOICE Miroslav Stojnić, predsednik Udruženja građana za borbu protiv korupcije Antikora, koje pokušava da dokaže koruptivnu spregu opštinskih službi i investitora.
Oni su protiv Marije Kolarov podneli prijavu i zbog izgradnje stambeno-poslovnog objekta koji gradi investitor „Gradnja Petković 7777“ u ekskluzivnom delu grada pod imenom „Partizan“, što je, tvrde u Antikori, očigledan primer kako se korupcijom privatnom licu obezbeđuje višemilionska zarada. Međutim, tu prijavu je Tužilaštvo u Bačkoj Palanci odbacilo, iako Antikora smatra da su predočili i više nego dovoljno dokaza o malverzacijama u koje su upleteni opštinski službenici.
Novinari VOICE-a su stupili u kontakt sa Marijom Kolarov, bivšom načelnicom Odeljenje za urbanizam, koja nije želela da daje izjave i da komentariše prijave koje su protiv nje podnete.
Kako, uz pomoć opštine, dva puta prodati isto zemljište?
Drago Petković, vlasnik preduzeća „Gradnja Petković 7777“, dobio je 2006. godine odobrenje za izgradnju stambeno-poslovnog objekta na parceli broj 3236, u prvoj zoni gradnje, u širem centru Bačke Palanke. Prema urbanističkim uslovima koje mu je opština izdala i važećem Pravilniku o gradnji, investitor „po pravilu obezbeđuje parking“ na svojoj parceli.
Međutim, umesto da napravi parking, neiskorišteno zemljište uz zgradu on je dobro unovčio, uz pomoć opštine.
Samo šest meseci nakon izdavanja Upotrebne dozvole, u opštini su odlučili da im deo te parcele ipak treba radi uređenja ulaza u blok „Dom zdravlja“ što je predviđeno još 2003. godine generalnim urbanističkim planom (PGR) opštine Bačka Palanka.
To znači da je 2006. kada je Petković dobio dozvolu za gradnju, već bilo jasno da je deo parcele na kojoj je on imao pravo korištenja, potreban za proširenje ulice. Da je opština tada ušla u otkup, parcela koja bi ostala za gradnju bila bi mnogo manja a investitor bi imao manje kvadrata za prodaju. Ovako, investitoru je omogućeno više izgrađenih kvadrata i višemilionska zarada, a u otkup parcele ušlo se tek kad je izgrađena.
Na predlog JP „Standard“, radi privođenja nameni prema već pomenutom PGR iz 2003, već u februaru 2008. parcela broj 3236, isparcelisana je na dva dela. Na taj način, izgrađeno zemljište predviđeno za parking, vraćeno je u status „neizgrađenog“. Doneto je Rešenje da na novonastaloj parceli od 322 kvadrata, dotadašnjem korisniku Dragi Petkoviću prestaje pravo korištenja i ona postaje državna svojina pod upravom opštine Bačka Palanka, a da se investitoru mora ponuditi nadoknada. Postupak je vodio Branimir Kuzmančev a rešenje potpisala rukovoditeljka Odeljenja za privredu Jasmina Perić.
Tako su urbanistički uslovi izdati za parcelu broj 3236, odnosno dozvoljeni stepen izgrađenosti od 40 odsto, jednostavno dezavuisani, a realna zauzetost parcele koja sada ima naziv 3236/1 je mnogo veća od onog što je predviđeno Planom generalne regulacije.
„Otkup parcele nije protivzakonit, ako je u pitanju javni interes i radi se u slučajevima da je potrebno proširenje puta i slično“, kaže za VOICE Lazar Kuzmanov, arhitekta i bivši pokrajinski sekretar za urbanizam. “Opština ima mogućnost da donese takvu odluku, ali u ovom slučaju ne vidim urbanističku logiku. Slično je sa ’Beogradom na vodi’.On je najbolji primer takve apsurdne prakse: iako je nelogičan iz ugla urbanista, on nije nelegalan, a lex specialisom je sve zakonski pokriveno, što ne znači i da je dobro“, napominje Kuzmanov.
„Zbog nekih tridesetak centimetara, za koliko su – navodno – proširili put, oni su Petkoviću dali priliku da zemljište koje je već izgradio i prodao, ponovo unovči. Ne samo to, oni su mu izgradili i parking o trošku građana!“, kaže za VOICE Miroslav Stojnić iz Antikore.
Drago Petković je odbio predlog opštinskog Javnog pravobranilaštva da novonastalu, sada neizgrađenu parcelu od 322 kvadrata, proda opštini za procenjenu cenu od 308,47 hiljada dinara i predložio da mu se – zauzvrat – da pravo korištenja na parceli od 903 kvadrata, u naselju „Partizan“, koja je takođe u prvoj zoni stanovanja.
On se obavezao da doplati 556,59 hiljada dinara razlike u ceni i da opštini ustupi stan od 40 kvadrata na drugoj lokaciji, koji bi bio iskorišten da se reši stambeno pitanje porodice koja živi u neuslovnoj opštinskoj kući na trasi budućeg puta, u tom bloku. Petković se obavezao i da će, potom, tu kuću i porušiti o svom trošku.
Nije, međutim jasno, kako se došlo do procenjene sume koju Petković treba da doplati. Naše pitanje predsedniku Skupštine opštine Bačka Palanka Miti Lačanskom, o tome da li je organizovan tender za predmetnu parcelu broj 3065/4, u naselju Partizan, ostalo je bez odgovora. U sporazumu između opštine i investitora, potpisanom u junu 2008. stoji sledeća formulacija: „S obzirom da je reč o parcelama koje se nalaze u I zoni, te da im je istavrednost, razliku u ceni, usled razlike u površini spreman je (investitor) da plati u gotovom novcu…“
Međutim, parcela u Partizanu, iako u istoj zoni, nalazi se na atraktivnijoj lokaciji, u strogom centru, i izlazi direktno na Trg bratstva i jedinstva, odnosno glavnu Ulicu cara Lazara pa je veoma sumnjiva paušalna procena da dve parcele, na različitom mestu, imaju istu vrednost. Takođe, nije jasno ni po kom pravnom osnovu Petković nudi, za kompenzaciju, stan za rešavanje opštinskog problema sa porodicom naseljenom na trasi budućeg puta, koji spaja blok Partizan i Ulicu Žarka Zrenjanina.
Ali, sporazum je potpisan i opština je izvršila parterno uređenje ulaza u blok „Dom zdravlja“, prema planu. Šta je tačno urađeno i da li je ulica proširena, nisu nam odgovorili.
Ono što je sigurno, jeste da je izgrađen parking na mestu na kom je bio dužan da ga izgradi investitor, prema urbanističkim uslovima koje je opština izdala u aprilu 2006. godine.
Tako ispada da je opština Petkoviću izgradila parking o trošku građana i još mu dala mogućnost da, po drugi put, unovči već prodatu i izgrađenu parcelu, koja je trebalo da pripadne stanarima.
Informacije o tome šta se dogodilo sa stanom koji je ponuđen za zamenu i da li je on prešao u vlasništvo opštine, takođe nismo dobili.
Za kvadrat više, po svaku cenu
Urbanističko klupko koje su zapleli u opštini, a koje je investitoru „Petković gradnja 7777“ trebalo da omogući maksimalnu materijalnu korist, tek je počelo da se zapliće.
Gradnju zgrade na parceli broj 3065/4, u Partizanu, koja je sada zaglavljena u trećoj fazi, prati takođe niz mogućih zakonskih nepravilnosti, urbanističkih apsurda i sumnjivih odluka opštinskih organa, počevši od toga da je to jedina parcela na kojoj je dozvoljen stepen izgrađenosti od 100 odsto, što je krajnje neuobičajeno, pošto je na svim okolnim u istom bloku, dozvoljeno samo 40 procenata.
U odgovoru koji je VOICE dobio od predsednika Skupštine opštine Bačka Palanka Mite Lačanskog kaže se da je Planom generalne regulacije Bačke Palanke, za deo Bloka 45 predviđena izgradnja otvorenog bloka za višeporodičnu izgradnju, prema konceptu prethodnog GUP-a koji je važio od 1975. do 2011. godine.
„Kako se u centralnom delu bloka nalaze slobodnostojeći objekti postavljeni u strukturi ’otvorenog bloka’, PGU Bačke Palanke predvideo je i u severozapadnom delu tog bloka izgradnju višeporodičnih objekata po istom konceptu, gde je predviđena mogućnost zauzetosti parcele od 100%“ , piše u odgovoru koji je dobio VOICE.
Ovo je krajnje sumnjivo i neuobičajeno, kažu urbanisti sa kojima smo razgovarali.
Marija Stanković, arhitektica iz Beograda, sa višegodišnjim iskustvom u izradi planske dokumentacije, objašanjava za VOICE da koncept „otvorenog bloka“ podrazumeva neisparcelisan blokovski prostor, u kom se nalaze slobodnostojeći objekti bez okućnice, odnosno kojima pripada samo ono zemljište koje se nalazi ispod samog objekta, i u tom smislu je izgrađenost 100 odsto. Objekat pritom ne sme da dodiruje liniju druge građevinske parcele.
„To ovde, očigledno, nije slučaj, jer se parcela broj 3065/4 naslanja sa jedne strane na put, a sa druge strane na dve parcele u privatnom vlasništvu. Ako je na parceli koju je dobio Petković dozvoljena maksimalna izgrađenost, zašto to nije dozvoljeno i na susednoj parceli?“, pita Marija Stanković.
„Ako bi dozvolili koeficijent izgrađenosti od 100 odsto i za komšijske parcele, onda bi to bilo nemoguće izvesti, i tu bi bio problem. Ovakav – nelogičan – plan odobrio je i neko sa više instance, odnosno iz Pokrajine, neko ko je dao saglasnost na Plan generalne regulacije“, ocenjuje Marija Stanković.
Da je odobrenje stepena izgradnje od 100 odsto , u ovom slučaju veoma sumnjivo, slaže se i Lazar Kuzmanov. „U najmanju ruku, to je sramotno. Opština je, po mom mišljenju, morala prvo da otkupi sve parcele i da omogući urbanističke uslove za takve standarde gradnje, ovako, to je, najblaže rečeno, nehigijenski u urbanističkom smislu“, kaže Kuzmanov za VOICE.
Urbanistički projekat za datu parcelu izradila je i platila opština, i to je građane koštalo 400 hiljada dinara. Komisija koja je trebalo da odobri plan, imala je nekoliko suštinskih primedbi na dokument. Članice komisije Vesna Popović i Sofija Šumaruna primetile su da je projekat suviše opšti i da bi trebalo eksplicitno navesti da se projekat radi za parcelu br 3065/4 i da je potrebna detaljna arhitektonska razrada budućih objekata kako ne bi došli u situaciju da urbanistički projekat bude oboren u nekoj fazi. Međutim, uprkos suštinskim zamerkama, samo dve nedelje kasnije projekat je jednoglasno usvojen, pošto je zaključeno da „na javnom uvidu nije bilo primedbi“, ali se dogodilo baš ono na šta su upozoravale Popović i Šumaruna.
Projekat koji je komisija odobrila, poništio je pokrajinski inspektor Branislav M. Vukajlov, u septembru 2013, jer je utvrdio da je “izrađen suprotno Planu generalne regulacije Bačke Palanke i da je u koliziji sa Zakonom o izgradnji i Pravilnikom o načinu javne prezentacije urbanističkog projekta“. Jedna od zamerki inspektora bila je i da „nije priložen dokaz da je Komisija za planove, saglasno članu 63. Zakona o planiranju i izgradnji indirektno u vezi i sa članom 52, razmatrala urbanistički projekat i dala pozitivno mišljenje u formi zaključka“.
Zamerka pokrajinskog inspektora bila je i da organ koji je izradio dokumentaciju, opštinska Direkcija za izgradnju, nije posedovala potrebne licence.
Zbog svega toga, inspektor Vukajlov, doneo je rešenje o poništavanju.
Marija Kolarov, kao rukovoditeljka Odeljenja za urbanizam u opštini, poništila je projekat na osnovu inspekcijskog naloga, ali samo za kratko…
Opština jača od Pokrajine
Iako je naručilac i finansijer opština Bačka Palanka, „Petković gradnja 7777“ kao zainteresovana strana ulaže žalbu na Rešenje o poništavanju projekta, a zatim iz opštine traže mišljenje Ministarstva građevine i APR-a, u vezi sa tim da li je Direkcija za izgradnju imala pravo da izrađuje planska dokumenta ili nije. Pošto su dobili potvrdu da Direkcija jeste imala pravo da izrađuje dokumentaciju, Opštinsko veće, na sednici u februaru 2014, usvaja žalbu Petkovića, pozivajući se na povrede Zakona o upravnom postupku, poništava Rešenje Odeljenja za urbanizam i vraća predmet prvostepenom organu na ponovno razmatranje. Odeljenje za urbanizam ponovo donosi rešenje kojim se potvrđuje da je osporeni projekat „izrađen u skladu sa PGR Bačke Palanke“. Na taj način, opštinski organ je sam procenio o validnosti svog projekta koji je osporen sa više instance. Tako je, u više tačaka sporan dokument koji je kasnije služio kao osnov za izdavanje dozvola potrebnih za gradnju, „na mala vrata“ vraćen u život, ne uzimajući u obzir primedbe Pokrajinskog inspektora.
Nakon toga, Petković je mogao neometano da nastavi radove.
U Antikori smatraju da Opština Bačka Palanka nije imala pravo da na ovakva način prenebregne odluku p inspektora. „To što je učinila Marija Kolarov, kao načelnica, potpuno je nezakonito. Ispravljene su samo proceduralne nepravilnosti, a suštinske primedbe o neusaglašenosti Projekta sa dokumentima višeg reda nisu ispravljene. Ne postoji zakonski osnov da opštinski organ, koji je niži po ingerencijama, na ovaj način ignoriše odluku višeg u zakonskoj hijerarhiji“ kažu za VOICE predstavnici Antikore.
Put pretvorili u parking
Antikora pokušava da ospori i odluku opštine da dozvoli Petkoviću da već pet godina javnu saobraćajnicu koja spaja blok „Partizan“ sa Trgom bratstva i jedinstva, koristi za sopstvene potrebe. U više navrata je JP Direkcija za izgradnju izdavala saglasnost Petkoviću za zauzeće i zatvaranje ulice. Prva saglasnost izdata je u decembru 2012. a poslednje Rešenje Opštinske uprave je od 3. septembra 2015, gde se preduzeću „Petković gradnja 7777“ dozvoljava zatvaranje ulice radi građevinskih radova i odlaganja materijala do 2.10.2015. godine.
Iako su radovi stopirani skoro dve godine, a rok za zauzeće je istekao, ulica, odnosno javna površina koja se u katastru vodi kao njiva druge klase, bespravno se koristi za odlaganje građevinskog materijala i kao parking za stanare zgrade.
Stanovnici tog bloka pokrenuli su, u septembru 2016, i peticiju sa oko 100 potpisa, za hitno otvaranje ulice, ali rezultata nije bilo.
Komšija kao „kost u grlu“
Možda bi sve nekako i „leglo“ da nije prvog komšije Radovana Bjeljca, čije se dve parcele graniče sa Petkovićevom.
Još 2011, pre nego što će se ući u izradu urbanističke dokumentacije, on je Direkciji za izgradnju poslao pismo upozorenja, tražeći da uzmu u obzir njegova prava u skladu sa Zakonom o osnovama svojinsko-pravnih odnosa.
„Ovo je kršenje mojih prava i ugrožavanje privatne svojine. Pa vidite kako to izgleda?! Ko bi normalan to dozvolio?! Tokom celog dana dvorište mi je u senci. Terase Petkovićevog objekta gledaju u moje dvorište. Nemam više nikakvu intimu, otpaci i prljavština sa terasa padaju na moj posed. Vrednost moje imovine je značajno umanjena!“, žali se Bjeljac za VOICE.
U više navrata od 2011. on je zahtevao da mu se prizna status stranke u postupku , ali su svi njegovi zahtevi ignorisani duže od tri godine. Tim povodom, on se čak četiri puta žalio i Pokrajinskoj inspekciji i ona je nalagala opštinskim organima da odbace Zaključke o nepriznavanju statusa stranke u postupku Radovanu Bjeljcu. Svaki put, međutim, opština se oglušila o te naloge.
U odgovoru Opštinskog veća, koji je dobio VOICE , na pitanje zbog čega Bjeljcu nije priznato svojstvo stranke u postupku, tvrdi se da Bjeljac nije podneo zahtev blagovremeno:
„U postupcima koji su bili već okončani pred Odeljenjem za urbanizam i građevinarstvo, Opštinske uprave opštine Bačka Palanka, Radovanu Bjeljcu nije priznato svojstvo stranke u postupku, a u predmetima koji su vođeni kod ovog organa, u trenutku podnošenja zahteva za priznavanje svojstva stranke u postupku, Bjeljcu je priznato svojstvo i omogućeno mu je da uzme aktivno učešće u postupku…“
To, međutim, nije istina, tvrdi Radovan Bjeljac. Na prvom podnesku iz juna 2011, vidi se pečat Direkcije za izgradnju koja ga je primila. Bjeljac se žalio i Ministarstvu građevinarstva. Oni su potvrdili ispravnost odluke pokrajinskih inspektora i uputili su ga na Odsek upravne inspekcije u Novom Sadu, koja je nadležna da kontroliše postupanje opštinskih organa.
Svojstvo stranke Bjeljcu je priznato tek krajem decembra 2014, i on je odmah uložio pisani prigovor na radove koji su počeli u trećoj fazi i tražio od inspekcije da zaustavi gradnju jer je, između ostalog, „objekat postavljen na njegovu među bez saglasnosti, a spoljnji zid je bukvalno nazidan na postojeću ogradu između dve parcele!“
Kako je navedeno u toj žalbi, radovi su počeli nekoliko meseci pre dobijanja potrebnih dozvola.
Građevinska inspektorka Dušanka Bučko je izašla u inspekciju i utvrdila da je sve po zakonu i da investitor poseduje sve potrebne dozvole:
„Izvršeno je upoređivanje gabarita temelja u geodetskom snimku, sa gabaritom temelja u priloženim projektima za građevinsku dozvolu i konstantovano da su temelji izvedeni u skladu sa projektom, odnosno građevinskom dozvolom uz napomenu da je postojeći ogradni bedem ostao unutar gabarita objekta jer je ispod njega izvršeno podbetoniranje u dubini projektovanih temelja sa proširenjem prema objektu na kome su formirani stubovi a iznad njih greda koja nosi zid iznad“, piše u zaključku inspekcije.
Bjeljac se nije zadovoljio tim i uložio je žalbu Pokrajinskoj inspekciji, koja je naredila obustavu radova i poništavanje dozvola. U dva navrata, opština je obustavljala radove po nalogu Pokrajinske inspekcije, a zatim ponovo izdavala građevinsku dozvolu, da bi – konačno – 25. maja 2017. stiglo novo Rešenje iz Pokrajine kojim se po treći put građevinska dozvola za treću fazu proglašava ništavnom, a postisala ga je Sanja Čiplić, pomoćnica pokrajinskog sekretara za građevinarstvo.
Ona je utvrdila da je dokumentacija nepotpuna i neusklađena sa važećim propisima, a da opština nije dobro ispitala sadržaj dokumenata, te da je neosnovano zaključila da je sve po propisima, i vratila je predmet prvostepenom opštinskom organu na postupanje i ispravak.
Radovi sada stoje a Bjeljac je odlučio da podnese tužbe u upravnom postupku protiv svih u opštini koje smatra odgovornim. Prethodno, njegovu krivičnu prijavu protiv Marije Kolarov, za zloupotrebu službenog položaja, u februaru ove godine, Tužilaštvo je odbacilo sa obrazloženjem da prijavljeno delo nije krivično delo koje se goni po službenoj dužnosti.
Petković je u ožalbenom postupku naveo da trpi veliku materijalnu štetu zbog odlaganja, jer je već ugovorio prodaju stanova i izvođenje radova sa trećim licima, i dodao da ima pravo i osnov da tuži opštinu i pokuša da naplati štetu.
Da li će to učiniti – nismo saznali, jer Drago Petković u dva navrata nije došao na sastanak sa novinarom VOICEa, iako je u razgovoru telefonom rekao da bi želeo da razgovara.
Ekipa VOICE-a
