Mediji na bosanskom jeziku – od negiranja jezika do hroničnog nedostatka novca

  Iako broj medija u Srbiji koji informišu na bosanskom jeziku zvanično nije poznat, gotovo svi oni se suočavaju sa istim problemima – od otvorenog negiranja bosanskog jezika i diskriminacije do nedostatka novca i kadrova. Većina njih deluje na medijskoj sceni Novog Pazara, a direktor Televizije Sandžak Salahudin Fetić za svoj medij kaže da je jedan od retkih u Srbiji koji informiše javnost na bosanskom jeziku, sa posebnim fokusom na dešavanja u Sandžaku, bošnjačku i islamsku zajednicu. Cilj im je, dodaje, da afirmišu društvene vrednosti i očuvaju nacionalni identitet Bošnjaka, uz pružanje prostora za teme koje su često marginalizovane u većinskim medijima.  

Entuzijazam, volonterski rad i podrška zajednice

  “Način funkcionisanja TV Sandžak je visoko profesionalan uprkos ograničenim sredstvima. Mali broj zaposlenih obavlja poslove montaže, novinarstva, produkcije i administracije, oslanjajući se na entuzijazam, volonterski rad i podršku zajednice. Ovakav pristup omogućio je televiziji da opstane i zadrži verodostojnost, ali i da razvije sopstvenu produkciju koja uključuje dokumentarne filmove, edukativne emisije, verski program i političku analizu”, rekao je Fetić.  

  Kao ključne probleme za razvoj TV Sandžak vidi diskriminaciju prilikom pristupa sredstvima na javnim konkursima, pogotovo Grada Novog Pazara koji 80 odsto opredeljenih sredstava daje jednom mediju, ali i ignorisanje lokalnih potreba i institucionalnu neosetljivost za lokalne medije. “Finansiranje je stalan problem, TV Sandžak se ne oslanja na centre moći, niti ima zagarantovan pristup stabilnim javnim fondovima kao brojni drugi mediji. Veliki problem je i raspodela sredstava medijima koji emituju sadržaj na bosanskom jeziku gde imamo primere iz prakse da novac za projekte na bosanskom jeziku dobijaju mediji iz Kraljeva, Užica i drugih sredina koje nemaju nikakve veze sa bošnjačkom zajednicom”, zaključuje Fetić.  

Strukturalna nepravda prema bošnjačkoj zajednici

  Glavna i odgovorna urednica portala “Takt info” Nusreta Brunčević dodaje da je još veći problem što ti mediji u svojim projektima bosanski jezik nazivaju “bošnjačkim” što je, kako kaže, direktno kršenje Ustava i zakona Republike Srbije u kojoj je bosanski, jedan od zvanično priznatih jezika. “Srbija se Zakonom o ratifikaciji Evropske povelje o regionalnim ili manjinskim jezicima obavezala se da se njene odredbe odnose na bosanski jezik, a naziv ‘bošnjački jezik’ je pravno neutemeljen, izmišljen i u funkciji brisanja identiteta Bošnjaka koji žive u ovoj državi. Time se ne samo narušava dostojanstvo jezika i naroda, već se i obesmišljava suština manjinskih prava”, navodi ona.  

  Samim tim, stanje medija koji informišu na bosanskom jeziku vidi i kao nastavak “strukturalne nepravde prema bošnjačkoj zajednici”. “U ovakvom ambijentu, mi koji radimo na bosanskom jeziku snalazimo se sami – bez institucionalne infrastrukture i bez dugoročne podrške. Dok, s druge strane, primer mađarske zajednice pokazuje kako država – i matična i domaća – može i zna da podrži informisanje na jeziku manjine kroz sistemsku i stabilnu pomoć”, kazala je Brunčević. Dodala je i da bi što pre trebalo formirati redakciju bosanskom jeziku pri Radio televiziji Srbije, što je u nekoliko navrata tražilo i Bošnjačko nacionalno vijeće. “To nije nikakva privilegija, već minimum institucionalnog poštovanja i ispunjavanja Ustavnih i zakonskih obaveza prema jednom od naroda koji živi u ovoj zemlji. Ako želimo ozbiljno društvo, onda ne možemo manjinska prava tretirati kao administrativnu formalnost, niti dozvoliti da se bosanski jezik zloupotrebljava ili zamjenuje nepostojećim konstrukcijama radi projektnih poena”, poručila je ona.   Nikola Kočović (NDNV)   “Ovaj sadržaj nastao je uz finansijsku podršku Vlade Norveške, Balkanskog Fonda za demokratiju, projekta Nemačkog Maršalovog Fonda Sjedinjenih Američkih Država i Vlade Švajcarske. Za sadržaj je isključivo odgovorno Nezavisno društvo novinara Vojvodine i ne odražava stavove Vlade Norveške, GMF BTD-a, Vlade Švajcarske ili njihovih partnera.”